Akciğer kanseri; akciğer dokusunda bulunan hücrelerin ihtiyaçtan fazla ve hızlı çoğalarak akciğer içinde bir veya birden fazla kitle (tümör) oluşturmasıdır. Oluşan kitle öncelikle bulunduğu ortamda büyür. İleri evrelerde ise çevre dokulara ve diğer organlara (karaciğer, kemik, beyin, vb) yayılarak hasara yol açar. Dünya Sağlık Örgütü araştırmalarına göre akciğer kanseri en yaygın görülen ve ciddi sonuçlara yol açabilen bir hastalıktır. Kasım ayının Dünya Akciğer Kanseri Farkındalık ayı (17 Kasım) olması sebebiyle akciğer kanseri hakkında bilgiler, belirtileri, risk faktörleri ve doğru bilinen yanlışları anlatarak farkındalığımızı arttıracağız.
Belirtileri
Günümüzde sigara içiciliğinin artmasından dolayı ilk semptom olan öksürük bir belirti olarak değerlendirilmemesi akciğer kanseri teşhisinin ilerleyen evrelerde konulmasına neden oluyor. En sık görülen belirtiler, giderek kötüleşen öksürük, nefes darlığı ve ses kısıklığıdır. Akciğer kanserinin diğer belirtileri ise şunlardır;
Teşhisi
Akciğer kanseri teşhisi koyarken izlenecek yollar şu şekildedir; hastanın hikayesi, semptomlar ve muayene bulguları bir araya getirilerek genel bir şüphe oluşturulur. Sonrasında bu semptom ve bulgular laboratuvar ve radyolojik tetkikler ile desteklenir. Kanser teşhisinde kullanılan yöntemler şunlardır;
Tedavisi
Akciğer kanseri tedavisi hücre tipine, hücrelerin yayılımın düzeyine, bulunduğu evreye ve hastanın performansına bağlıdır. Bu faktörler doğrultusunda kullanılan tedaviler;
Akciğer Kanseri Evreleri
Skuamöz Hücreli Karsinom
Genellikle sigara kullanımı ile ilişkilidir. Skuamöz olarak adlandırılan akciğer hava yollarının içini örten yassı hücrelerin erken formlarında gelişen bir türdür. Genellikle bronşlara yakın, merkezi noktalarda görülür.
Adenokarsinom
Bezesel dokularda ortaya çıkan bir kanser türdür. Diğer kanser türlerine göre yayılımının daha yavaş olmasına ve akciğerlerin dış yüzeyinde bulunmasına bağlı olarak erken teşhis edilebilmesi daha olasıdır.
Büyük Hücreli Karsinom
Bu tür, büyük ve anormal hücrelerin görüldüğü, akciğerlerin herhangi bir bölümünde oluşabilen kanser türüdür. Hızlı büyüme ve yayılma eğiliminde olduğu için bu kanser türünün tedavisi diğer türlere göre biraz daha güçtür.
Adenoskuamöz Karsinom
Akciğer kanseri türlerinin içinde yer alan, nadir rastlanan bir türdür. Düzleşmiş görünen hücrelere sahiptir ve genellikle bezsel dokularda görülmektedir.
Sarkomatoid Karsinomlar
Nadir görülen ve oldukça agresif bir seyir izleyen akciğer kanseri türüdür. Bu kanser türü, kanserli hücreler grubu olarak gözlenmektedir.
Nöroendokrin Tümörler
Nöroendokrin sistemi, endokrin hücreleri ve sinir hücrelerinden oluşur. Bu hücreler akciğerde hava akışını ve kan dolaşımını sağlamaktadır. Bu tümör bu hücrelere yerleşmektedir. Diğer kanserlere göre yavaş büyüme özelliği göstermektedir.
Düzenli Doktor Kontrolü
Erken teşhis her kanser türünde olduğu gibi akciğer kanserinde de önemli bir faktördür. Erken teşhis, tedavide başarı oranını oldukça arttırmaktadır. Bu nedenle düzenli check-up yaptırmak önemlidir.
Sigara Kullanımını Bırakmak
Kanseri tetikleyen en önemli unsur sigara kullanmaktır. Sigara kullanımını azaltarak ya da tamamen bırakarak risk faktörünü azaltmak mümkündür.
Spora Günlük Yaşamda Yer Vermek
Günlük egzersiz yapmanın ve vücut kitle endeksini ideal seviyede tutmanın kanser oluşum riskini %35 azaltığı belirtilmektedir.
Baklagil Grubu Yiyecekleri Tüketmek
Baklagil grubundaki yiyeceklerde bol miktarda kansere karşı etkili olan fayto-östrojen kimyasalları bulunmaktadır. Bu kimyasallar kanser riskini olabildiğince azaltmaktadır.
Yeşil Sebze Tüketimi
Yeşil sebzeler, özellikle lahana ve ıspanak gibi içerisinde, kansere karşı bol antioksidan içeren yeşillikler kanser riskini azalmaya yardımcıdır.
Her konuda olduğu gibi hastalıklarla da ilgili bazı şehir efsaneleri vardır. Akciğer kanseri hakkında da doğru bilinen yanlışlara bir göz atalım.